+- Thi Ẩm Lâu (https://thiamlau.com/forum)
+-- Diễn đàn: Tửu Lầu (https://thiamlau.com/forum/forum-5.html)
+--- Diễn đàn: Trà Dư Tửu Hậu (https://thiamlau.com/forum/forum-8.html)
+--- Chủ đề: Có hay không chuyện Trần Thủ Độ giết vua? (/thread-1520.html)
Có hay không chuyện Trần Thủ Độ giết vua? - Phiêu Dao - 04-05-2013
Thưa quý vị, Phiêu mỗ không phải là nhà lịch sử học, càng không phải là người tài cao bắt đẩu gì mà dám bình luận chuyện chết chóc của người khác. Nói chi là một vị vua trong lịch sử. Nhưng đọc lịch sử, tìm hiểu lịch sử thì thấy có quá nhiều điểm nghi vấn, cần được tham chiếu, bàn luận với quý vị. Hôm nay, phiêu mỗ dùng hết can đảm của mình để viết bài này, mong quý vị lượng thứ và chỉ bảo thêm...
Như quý vị đã biết: Lý Huệ Tông (1194 – 1226) là vị vua cuối cùng trong lịch sử triều Lý, tên của ông là Lý Hạo Sảm, con trai trưởng của Lý Cao Tông, lên ngôi từ lúc 15 tuổi, hưởng thọ 32 tuổi. Do Lý Huệ Tông là người bạc nhược, tin tưởng vào gian thần lại không có con trai. Vì thế, Trần Thủ Độ đã tìm cách gã Trần Cảnh cho Lý Chiêu Hoàng.
Trần Cảnh là con trai ruột của Trần Thừa. Trần Thừa là anh họ của Trần Thủ Độ
Lý Chiêu Hoàng là con của Huệ Tông với Trần Thị Dung. Trần Thị Dung là em gái họ của Trần Thủ Độ, em ruột của Trần Thừa
===>Như vậy, Trần Cảnh gọi Trần Thị Dung là cô ruột. Trần Cảnh lấy con gái của cô ruột mình. (ngày xưa thì cho phép, bây giờ, ko biết ntn?)
Lập luận này thật không xác đáng ở 2 lý do:
-Nếu như Lý Huệ Tông không có con trai, thì vẫn có thể tiếp tục "động phòng hoa trúc" với Trần Thị Dung thêm vài lần nữa..Đời sống còn dài mà....Đằng nào rồi cũng có con trai. Sao vua có thể gã Chiêu Hoàng(mới 9 tuổi) cho Trần Cảnh?. Hơn nữa, ông ấy còn trẻ, còn khoẻ. Nếu yếu ớt thì có thể dùng thêm linh chi, nhân sâm, thuốc than bồi bổ. Các vua ngày xưa sống sướng lắm! Không lẽ, không thể có những thứ đó? Nếu vấn đề là ở Trần Thị Dung, không sanh được cu Tèo thì vua có thể lập phi tần khác, tam thê tứ thiếp được mà! Đâu sợ vi phạm luật hôn nhân gia đình?
===>Cho nên, đằng nào rồi cũng có con trai, trừ phi ông ấy bị Trần Thủ Độ ra tay triệt sản thôi! Chuyện gã con gái Chiêu Hoàng và truyền ngôi cho Trần Cảnh bởi lẽ, vua Huệ Tông không sanh được một thằng cu Tèo là bậy bạ hết sức. Một triều đại qua mấy trăm năm bị sụp đổ, chỉ vì vua không có con trai kế tục là vô lý!
-Thôi, cứ chấp nhận lý lẽ cho rằng vua Huệ Tông bị ức hiếp hoặc bị ép buộc triệt sản đi! Nhưng mà, tôn thất nhà Lý đâu chỉ có 1 mình Huệ Tông. Sau khi, Huệ Tông mất có thể truyền ngôi lại cho anh, em, cháu ruột, bác ruột, chú ruột,...được mà! Đâu phải đợi, sau khi Trần Cảnh lên ngôi thì Trần Thủ Độ mới thực hiện dã tâm thủ tiêu tôn thất nhà lý
Nhắc đến Trần Thủ Độ thì phải nhắc đến khả năng mưu lược, ngoại giao tài dõi. Xuất thân từ một gia đình khá bình thường, chài cá bắt lưới, Trần Thủ Độ cũng chẳng ăn học nhiều, chẳng tham gia khoa cử mà có thể vào được hệ thống quyền hành triều đình, trở thành một quan đại thần, một tể tướng quyền cao chức trọng, dưới một người nhưng trên vạn người. Chúng ta nên nhớ hệ thống quan đại thần của triều đình có 6 người. Trong đó, tể tướng là cao nhất, có uy tín nhất
Một vấn đề đặt ra là chúng ta hãy so sánh sự nhút nhát giữa Trần Cảnh và Lý Huệ Tông. Xem ai nhút nhát hơn ai? Nếu Thủ Độ có dã tâm lớn thì ông sẽ chọn Lý Huệ Tông. Vì một điều đơn giản là dễ sai, dễ bảo. Đâu cần phải tốn công sức, suy tính thiệt hơn, lập ra màn kịch chính trị để cho Trần Cảnh lấy Chiêu Hoàng, để cho Trần Thừa lên ngôi Thái Thượng Hoàng, còn mình chỉ giữ chức Thái Sư. Xét về mối quan hệ hoàng tộc, thì Lý Huệ Tông là ông em rể của Trần Thủ Độ, còn Trần Cảnh cũng chỉ là đứa cháu họ. Ai làm vua thì cũng vậy. Trần Thủ Độ vẫn là Trần Thủ Độ, vẫn một tay che trời...Chẳng vì ham chức Thái Sư mà từ bỏ chức Tể Tướng
Phiêu Dao
RE: Có hay không chuyện Trần Thủ Độ giết vua? - Phiêu Dao - 04-05-2013
Đúng là Đại Việt sử ký toàn thư có ghi:
“(Năm 1226)… Mùa thu, tháng 8, ngày mồng 10, Trần Thủ Độ giết Lý Huệ Tông ở chùa Chân Giáo.
Trước đó, Thượng hoàng nhà Lý có lần ra chơi chợ Đông, dân chúng tranh nhau chạy đến xem, có người thương khóc. Thủ Độ sợ lòng người nhớ vua cũ, sinh biến loạn, cho dời đến ở chùa Chân Giáo; bề ngoài giả vờ là để phụng sự, nhưng bên trong thực ra là để dễ bề giữ chặt.
Có lần Thủ Độ qua trước cửa chùa, thấy Huệ Tông ngồi xổm nhổ cỏ, Thủ Độ nói: “Nhổ cỏ thì phải nhổ cả rễ sâu”.
Huệ Tông đứng dậy, phủi tay nói: “Điều ngươi nói, ta hiểu rồi”.
Đến nơi, sai người bày biện hương hoa đến bảo (Huệ Tông): “Thượng phụ sai thần đến mời”.
Thượng hoàng nhà Lý nói: “Ta tụng kinh xong sẽ tự tử”.
Nói rồi vào buồng ngủ khấn rằng: “Thiên hạ nhà ta đã về tay ngươi, ngươi lại còn giết ta, ngày nay ta chết, đến khi khác con cháu ngươi cũng sẽ bị như thế”.
Bèn thắt cổ tự tử ở vườn sau chùa.
Thủ Độ ra lệnh cho các quan đến khóc, khoét tường thành phía nam làm cửa (người bấy giờ gọi là “cửa khoét”), đưa linh cữu ra phường Yên Hoa để thiêu, chứa xương vào tháp chùa Bảo Quang, tôn miếu hiệu là Huệ Tông…”.
Đoạn sử trên đây có nhiều điều cần bàn.
Thứ nhất, từ hai câu đối đáp giữa Trần Thủ Độ và Lý Huệ Tông, đến Lý Huệ Tông tự tử, để nói Trần Thủ Độ giết Lý Huệ Tông là không thỏa đáng.
Thứ hai, lời khấn của Lý Huệ Tông trong phòng ngủ nếu có thì chỉ có Lý Huệ Tông biết và chắc chắn không đem ra kể lại, thế thì tại sao có người biết mà ghi ? Hơn nữa, Trần Thái Tông là con rể của mình, con cháu họ Trần sau này cũng chính là con cháu của Lý Huệ Tông, sao ông nỡ có lời khấn như vậy được. Cả hai câu đối đáp ở trên cũng có khả năng là sự đồn đại, không thể có xuất xứ từ một tài liệu tin cậy. Cần biết, do bối cảnh Đại Việt sử ký toàn thư được biên soạn vào thời Lê sau khi nhà Minh tiêu hủy gần hết sách vở tài liệu của các đời trước, vua Lê Thánh Tông đã cho phép sử quan tập hợp tất cả truyền thuyết, dã sử và các câu chuyện kể trong dân gian vào sử sách, nên có khả năng những đoạn như thế này được lấy từ những câu chuyện hư cấu.
Đại Việt sử ký toàn thư ghi tiếp:
“(Năm1232)… Trần Thủ Độ giết hết tôn thất nhà Lý.
Khi ấy Thủ Độ chuyên chính lâu ngày, đã giết Huệ Tông, tôn thất nhà Lý đều bùi ngùi thất vọng.
Mùa đông năm ấy, nhân người họ Lý làm lễ tế các vua Lý ở Thái Đường, Hoa Lâm, Thủ Độ ngầm đào hố sâu, làm nhà lên trên, đợi khi mọi người uống rượu say, giật máy chôn sống hết”.
Tiếp theo đoạn này, Đại Việt sử ký toàn thư mở ngoặc: “Xét thời Trần Anh Tông còn có người họ Lý làm tướng, hơn nữa Phan Phu Tiên không ghi lại, việc này chưa chắc đã có thực, hãy tạm chép vào đây”.
Ngày nay một “nghi án” mà không có tài liệu, không có “nhân chứng vật chứng” thì không thể kết tội, không kết tội được thì phải tuyên bố đương sự vô tội. Sử sách cũng vậy thôi, đã ghi một điều thì phải có nguồn dẫn tin cậy. Vấn đề là lâu nay khi giáo dục truyền bá lịch sử người ta thường không lưu ý đến câu mở ngoặc này của Ngô Sỹ Liên. Khi nghiên cứu lịch sử, nhiều nhà nghiên cứu cũng không để ý đến bối cảnh có chỉ dụ của Lê Thánh Tông.
Để làm rõ hơn mối quan hệ kế thừa giữa nhà Trần và nhà Lý, có thể dẫn thêm một nguồn khác. Đó là An Nam chí lược của Lê Tắc. Dù Lê Tắc là người “có vấn đề”, nhưng An Nam chí lược chứa đựng những sử liệu hết sức quý giá, là cuốn sử cổ nhất của nước ta viết từ thời nhà Trần đến nay còn truyền bản.
Đề cập đến Lý Huệ Tông và Trần Thừa (cha Trần Thái Tông), An Nam chí lược viết:
“(Trần) Thừa có công đánh giặc, xin cho con kết hôn với công chúa Chiêu Thánh. Vương (Lý Huệ Tông) bằng lòng”. Đến đoạn nói về Lý Chiêu Hoàng, An Nam chí lược viết: “Lên ngôi được một năm, năm Canh Dần (1230) trao quốc chính cho chồng là Trần Nhật Cảnh”.
Và An Nam chí lược có một đoạn rất quan trọng: “Lúc nhà Lý truyền ngôi được ba đời, Vương Võ Xứng nhà Tống làm sách Đông Đô sử lược Giao Chỉ phụ lục có đoạn : (…) Nay họ Lý truyền ngôi tám đời 220 năm. Huệ Tông không con, truyền nước cho rể. Đến nay họ Lý vẫn được tế tự luôn luôn, kể sự may thì may biết bao nhiêu”.
Dẫn như vậy để thấy nhà Trần đã kế thừa ngôi nhà Lý một cách danh chính ngôn thuận, không có lý do để “nhổ cỏ tận gốc”. Trần Thủ Độ, Trần Thái Tông, Trần Thánh Tông… đều là những anh hùng có công với nước, đặc biệt có có công trạng lẫy lừng trong cuộc kháng chiến chống đội quân xâm lược mạnh nhất hành tinh lúc bấy giờ là quân Nguyên - Mông. Không thể vì những đoạn sử thiếu căn cứ mà làm tổn hại đến uy danh của tiền nhân.
Đối với Trần Thủ Độ, ông một tay quán xuyến cơ nghiệp nhà Trần trong buổi đầu, dù quyền hành “nghiêng nước” nhưng ông quang minh lỗi lạc, chí công vô tư, dù cho hết lòng bảo vệ nhà Trần ông cũng không thể dùng thủ đoạn lừa dối để giết người bừa bãi như vậy được.
Vả lại, Trần Thái Tông là con rể của Lý Huệ Tông và Trần Thánh Tông chính là cháu ngoại của Lý Huệ Tông. Nhà Trần, kể từ Trần Thánh Tông có một nửa dòng máu của họ Lý. Cho nên nói “Họ Lý vẫn được tế tự luôn luôn” là có cơ sở.
Hoàng Hải Vân