Nhân sỹ Việt rất hay tranh cãi về từ ngữ. Một phần là vì tiếng Việt có chữ Viết non trẻ, nhưng tiếng nói thì lâu đời, vay mượn tứ tung rồi dẫn đến lẩm cẩm xuất xứ.
Thôi thì bỏ qua những từ cổ xưa, những từ ngữ gần đây được dùng trong phạm vi hiểu biết cũng nên lưu lại để tránh các hiểu nhầm sau này.
Mở đầu là từ Osin (hay Oshin) có nghĩa là Người giúp việc.
Osin hay Oshin là từ xuất xứ lấy theo tên nhân vật trong bộ phim Nhật cùng tên những năm 80. Đến khi phát sóng ở VN (1994) thu hút được sự quan tâm nhiệt tình của khán giả vốn đói khát đời sống tinh thần thời bấy giờ
Mặc dù Oshin sau này là một phụ nữ khá thành đạt, nhưng xuất xứ ban đầu Ban đầu cô gái phải đi ở, và không rõ ai là người dùng đầu tiên nhưng từ sau đó, osin được dùng để chỉ người giúp việc cho đến ngày nay.
Thời trước nữa có 1 từ tương đương với từ "osin" là con
sen, do chữ Pháp "servante" (người ở gái).
Các cụ xem thử từ "đầu gấu" do đâu mà có?
Mấy từ "rau", "máy bay"... có nên đưa vào ko cụ
(25-03-2015, 10:17 PM)hvn Đã viết: [ -> ]Thời trước nữa có 1 từ tương đương với từ "osin" là con sen, do chữ Pháp "servante" (người ở gái).
Các cụ xem thử từ "đầu gấu" do đâu mà có?
Mấy từ "rau", "máy bay"... có nên đưa vào ko cụ
Nhiệm vụ quan trọng nhất của ngôn ngữ là tính truyền đạt. Vì vậy bất cứ từ nào được nói/viết mà đa số đều biết thì cũng nên ghi vào.
Gà
tính từ
Dở, thiếu kinh nghiệm. Xuất hiện trước tiên trong giới game thủ, dùng để nhận xét với ý mỉa mai các gamer non tay, dễ bị lừa hoặc thường phải chịu thua thiệt khi đối đầu với các tay chơi khác trong game.
vd: "Thằng này gà vãi lon!", "Mày còn gà lắm con!"...
Có thể liên quan tới từ "gà mờ" trước đó.
Phi Công Trẻ lái Máy Bay Bà Già
Thành ngữ
Chỉ người tình/chồng trẻ tuổi với một cô người tình/vợ lớn hơn khá nhiều tuổi.
Khởi nguồn của từ Máy Bay bà già là các loại máy bay tầm thấp thời cổ, có cánh quạt phía trước. Khi bay phát ra tiếng phạch phạch giống như tiếng gấu váy các bà đầm già. Trước giải phóng, dân ta gọi loại máy bay đó là máy bay bà già hay máy bay đầm già.
Đến những năm 90, từ nghĩa bóng để chỉ máy bay, nó được dùng thành nghĩa đen, máy bay bà già để chỉ người phụ nữ đứng tuổi, đối lập với hình ảnh đó là chàng phi công trẻ (lái máy bay) từ nghĩa đen bị đảo thành nghĩa bóng để chỉ những người tình/chồng trẻ tuổi có cô người tình/vợ lớn hơn nhiều tuổi.
Mất sổ gạo
Thành ngữ
- Nhăn nhó, bất an. Thời bao cấp (1945-1986), chính sách "làm theo năng lực, hưởng theo nhu cầu" được thực thi. Mỗi nhà được phát cho 1 cuốn sổ để theo dõi khẩu ăn và lĩnh gạo hàng tháng. Vì vậy mất sổ gạo đồng nghĩa với việc nhịn đói cả nhà trong 1 tháng. Sau thời kỳ đổi mới, mặc dù sổ gạo không còn dùng nữa nhưng câu: "sao mặt nhăn nhăn như mất sổ gạo vậy?" vẫn được dùng cho tới ngày nay.
*. tặc:
Hậu tố "tặc" được sử dụng nhiều trong những năm gần đây, khi nạn cướp bóc nổi lên hoành hành như một tất yếu của xã hội khi suy đồi:
- Lâm tặc: cướp ở rừng, giờ được hiểu như là bọn phá rừng.
- Cẩu tặc: bọn giặc hèn hạ xấu xa như chó, giờ được hiểu là bọn trộm chó.
- Cát tặc: vô nghĩa, giờ được hiểu như là bọn trộm cát, hoặc ám chỉ một cái tát.
- Cây tặc: vô nghĩa, giờ được hiểu như một khát vọng hướng về Châu Âu.
(08-04-2015, 10:39 PM)1t2u3a4n Đã viết: [ -> ]*. tặc:
Hậu tố "tặc" được sử dụng nhiều trong những năm gần đây, khi nạn cướp bóc nổi lên hoành hành như một tất yếu của xã hội khi suy đồi:
- Lâm tặc: cướp ở rừng, giờ được hiểu như là bọn phá rừng.
- Cẩu tặc: bọn giặc hèn hạ xấu xa như chó, giờ được hiểu là bọn trộm chó.
- Cát tặc: vô nghĩa, giờ được hiểu như là bọn trộm cát, hoặc ám chỉ một cái tát.
- Cây tặc: vô nghĩa, giờ được hiểu như một khát vọng hướng về Châu Âu.
Ủa thế còn da^m tặc thì sao lão 4? Ko lẽ hiểu là trộm da^m, hay phá da^m hả
:. Mà nghĩ thế cũng ko đúng, vì có người thấy gái là dê cũng bị gán vào tên da^m tặc mà
(09-04-2015, 09:28 AM)longhoaho Đã viết: [ -> ]Ủa thế còn da^m tặc thì sao lão 4? Ko lẽ hiểu là trộm da^m, hay phá da^m hả :. Mà nghĩ thế cũng ko đúng, vì có người thấy gái là dê cũng bị gán vào tên da^m tặc mà
- Dâm tặc: "Tặc" trong Hán Việt có nghĩa là "giặc". Dâm tặc là giặc tâm. Tâm trong Hán Việt có nghĩa là điểm giữa (như tâm điểm, hồng tâm, trung tâm...) Như vậy, giặc tâm là loại giặc nhắm vào tâm mà hoành hành, bắn phá.
Phụ nữ là tinh hoa của trời đất, là tâm của vũ trụ. Trong tâm còn có trung tâm. Giặc tâm hay nhằm vào phụ nữ là vì thế.
- Cứu cánh (danh từ): ng.gốc: mục đích cuối cùng (Tiền bạc là phương tiện, không phải cứu cánh). Ngày nay, 80% hiểu theo nghĩa "cứu" (tận cùng) thành giúp đỡ (Trong nguy khốn, anh tìm được một cứu cánh từ người bạn thủa thiếu thời).
- Lang bạt kỳ hồ: ng.gốc: dậm chân tại chỗ, không tiến lên được. Ngày nay 80% hiểu là lang thang khắp nơi.
- Đặt cục gạch: chỉ sự có tham gia, có góp mặt trong một sự kiện. Từ này cũng xuất phát từ thời bao cấp, khi các nhu yếu phẩm khan hiếm, các cửa hàng mậu dịch độc quyền phân phát dẫn đến lượng người mua/nhận quá tải, phải xếp thành hàng chờ đợi rất lâu, có khi cả nửa ngày trời mới tới lượt. Người xếp hàng tranh thủ lúc chưa tới lượt, đặt 1 cục gạch vào chỗ đứng thay thế cho mình rồi đi làm việc khác và áng chừng thời gian để quay lại.
Hình như 2 từ " Vô tình " cũng thế thì phải?
Từ gốc: vô tình nhằm ý là người ko có tình cảm, gần như dửng dưng. Điều này thường thấy trong mấy cuốn kiếm hiệp, chẳng hạn như Vô Tình Cốc, Vô Tình Kiếm...
Sau này hơn 90% đều hiểu vô tình có nghĩa là một hành động hoặc một sự việc ko cố ý nào đó gây nên, vd : có khi nào trên đường đời tấp nập, ta vô tình đi lướt qua nhau.